On yıl önce, on yıl sonra…

Bizim liseli olduğumuz yetmişli yılların sonunda, özellikle edebiyat şubelerinde Sanat Tarihi derslerine çok önem verilirdi…
O zaman ki Sanat Tarihi hocamızda öğrencilerini kendi ideallerine uygun yetiştirmek için büyük gayret gösterirdi. Bizlere “Çocuklar Sanat Tarihi sınıfta öğrenilmez” diyerek, sık sık çevremizdeki tarihi eserlerle buluştururdu.
Dün gibi hatırlıyorum… Bir keresinde bizi, kentimizin Odunpazarı bölgesindeki tarihi Kurşunlu Camisi ve Külliyesi’ne götürdü…
Bizlere bu eseri; “Osmanlı Padişahlarından hem Yavuz Sultan Selimin hem de Kanuni Sultan Süleyman’ın vezirliğini yapan Çoban Mustafa Paşanın külliye olarak yaptırdığını” anlattı. 
Sonrada “Kurşunlu” isminin, caminin kubbesinin kurşunla kaplı olmasından geldiğini belirtti.
Anacak caminin yapım tarihi konusunda farklı ifadelerin olduğunu söyledi, hocamız.  Bazı kaynaklarda yapım tarihi 1515 yılı, bazıların da ise 1525 yılı olarak ifade ediliyormuş…
Çok daha eski tarihi kalıntılara ilişkin tarih bilgilerinin bile ortaya konulduğu bu çağda, şehrin merkezindeki böylesine tarihsel önemi olan bir yapıtın tarihinin tam olarak bilinememesi benim oldukça garibime gitmişti…
Hocam ne olacak ha on yıl önce, ha on yıl sonra dediğinizi duyar gibiyim… Ama bizim ülkemizde sayıların önemini, ayağına göre bir numara küçük ayakkabı giydiğinde anlıyor, insanlar…
Ben Alfred North Whitehead’ in “genellemelerle düşünür; ama ayrıntılarla yaşarız” sözünü, insanlarının hiç akıllarından çıkarmaması gerektiğini düşünenlerdenim…
Neyse ki; kısa süre önce Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Erol Altınsapan ve aynı Fakültenin Tük Dili Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. M. Mehmet Tulum, birlikte yaptıkları titiz çalışma ile Kurşunlu Camisi’nin tam olarak yapım tarihini belgelediler.
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisinin Mart 2016 sayısında yayınlanan makalede Kurşunlu Cami Kitabesi’nin çözümlemesi de verilmiştir. Araştırmacılara göre kitabenin tarihi, kitabenin sonunda “minnî hayrin cedîd” ifadesiyle ebced hesabı ile verilmektedir.
Bu hesaba göre Kurşunlu Camisi’nin yapım tarihinin 1525 yılı olduğu belirlendi. Böylece önceden 1525 yılını telaffuz etmiş olan araştırmacıların bulguları da kesinlik kazanmış oldu.
İki üniversitenin bulunduğu bir şehirde, Eskişehir için böylesine değerli bir eserin yapım tarihinin kesin olarak tanımlanamamış olması, ilginç olurdu, herhalde…